Monday, October 24, 2005

「Surele」 忘れられたイディッシュの歌



שרהלע

א מאל געווען א שרהלע
א שרהלע א שיינס
געהאט האט זי א ברודערל
א ברודערל א קליינס

א מאל איז די מאמע אוועק אין וואלד
און נישט געקומען באלד
נעמט שרהלע איר ברודערל
און גייט מיט אים אין וואלדע

זיי קומען אריין אין וואלדעלע
און בלאנדזע אהין אהער
קומט אן צו זיי פון וואלדעלע
א גרויסער ברוינער בער

אך בערעלע דו גוטינקע
זיי און ריר אונז נישט אן
די מאמע וועט באצאל
דיר וויפל זי נאר קען

אוועק איז בער אין וואלדעלע
די קינדער בלייבן שטיין
קומט אן צו זיי א וועלוועלע
און סקריפשעט מיט די ציין

אך וועלוועלע דו גוטינקע
זיי און ריר אונז נישט אן
די מאמע וועט באצאלן
דיר וויפל זי נאר קען

אוועק איז וואלף אין וואלדעלע
די קינדער בלייבן שטיין
פינסטער וועט אין וואלדעלע
....עס הערט זיך א געוויין




Ah mul geven ah surele
ah surele ah shayns
gehat hot zi ah briderel
ah briderel ah klayns

Ah mul iz mame avek in valdun
nisht gekimen bald
nemt surele ir briderel
un gait mit eim in vald

Zay kumen arayn in valdele
un blondzeh ahin aher
kumt un tzu fun valdele
ah groiser brooiner ber

Akh berele
du gutinke
zay un rir undz nisht un
di mame vet batzulen
dir viffel zi nur ken

Avek iz ber in valdele
di kinder blayben shtayn
kumt un tzu zay ah velvele
un skripshet mit di tzayn

Akh velvele
du gutinke
zay un rir undz nisht un
di mame vet batzulen
dir viffel zi nur ken

Avek iz volf in valdele
di kinder blayben shtayn
finster vet in valdele
es hert zekh ah gevayn....


ああ むかしむかし ああ ひとりのスーラレという
ああ それはそれは かわいいおんなのこがいました。
スーラレにはおとうとがひとり 
ああ ちいさな ああ おとうとがいました。

ああ あるとき スーラレのママは 
森へでかけてゆきました。
でもママは ながいあいだ かえってきませんでした。
スーラレは ちいさなおとうとをつれて ママのいる森にいきました。

スーラレとおとうとは 森のなかをママをさがして 
あちらこちら さまよいあるいていると 
いっぴきの おおきな ちゃいろのくまにであいました。

「ああ まあ くまさん!
なんてやさしそうなのでしょう。
わたしたちに なにもしないでちょうだいね。
もし いじわるをすると ママがしかえしにくるんだから」

くまは 森のなかにきえてゆきました。
スーラレとおとうとは まだ森のなかにいます。
こんどは いっぴきのおおかみが
キバをギリギリならして こちらにやってきます。

「ああ まあ おおかみさん! 
なんてやさしそうなのでしょう。
わたしたちに なにもしないでちょうだいね。
もし いじわるをすると ママがしかえしにくるんだから」

おおかみは 森のなかにきえてゆきました。 
スーラレとおとうとは まだ森のなかにいます。
くらやみが 森におとずれはじめました。
そして 森は スーラレとおとうとが 
くすんくすんとないているのをききました...。

There once was a Surele
A Surele a pretty
She had a brother
A brother a small

One time her mother went to the forest
But did not immediately return
Took Surele her brother
And went with him to the forest

They come into the forest
And wandered here and there
From out the forest
Comes a big brown bear

Oh, bear
You good one
Harm us not
The mother will pay you
As much as she can

Away is the bear into the forest
The children remain
Comes to them a wolf
And grinds with his teeth

Oh, wolf
You good one harm us not
The mother will pay you
As much as she can

Away is the wolf into the forest
The children remain
Darkness becomes in the forest It is heard a cry....


イディッシュ語の古い忘れ去られた歌のひとつ「Surele」
イディッシュ語からの英語と日本語訳:Chika Okuwa & Yitzchok Schonfeld

英訳では「A Surele a pretty」など「A」が入るちょっとおかしな英語ですが、間違いではありません。この歌のイディッシュ語にできるだけ近いニュアンスに訳しました。